Tuin aanleggen

Binnenkort gaan veel tuiniers hun struiken en bomen te lijf met een snoeischaar (secateur in mijn dialect).
Ik krijg veel vragen over wanneer wat mag worden gesnoeid; vorig jaar heb ik in verschillende postjes al een beknopt overzicht per maand gegeven en ik zal dit jaar trachten aan te vullen.

Maar zoals bij elk werk is hier ook het devies: bezint vooraleer gij begint. Dus is het goed even stil te staan bij de vraag waarom snoeien we en hoe zit het mechanisme van snoeien, groeien en bloeien in elkaar.

Waarom snoeien? Om de groei te beperken, om de groei te versterken, te verjongen, om schade of zieke terug te dringen of om een bepaalde vorm te verkrijgen.

Wat ook het gewenste effect zal zijn, snoei steeds met een scherp instrument. De wonde van de plant zal beter helen en handspieren worden minder belast.

Bladverliezende struiken en bomen stockeren voedsel in de winter vooral in hun wortels. Bij bladontwikkeling in de lente verschuift de voedselopslag naar de takken en bladeren, eventuele overschotten gaan terug naar het wortelsysteem.
Het resultaat van snoeien wanneer de groeit opnieuw start is dat er meer voedsel onder de grond opgeslagen wordt. Dus de planten reageert met vernieuwde kracht: groter blad en meer scheuten.
Hoe meer je snoeit, hoe meer zijscheuten worden gestimuleerd om te groeien.
Voorbeeld een bolcatalpa die ieder jaar (in februari – maart) heel sterk wordt teruggesnoeid krijgt enorm krachtige scheuten met heel grote bladeren.

Dus wat je absoluut niet moet doen bij een boom of struik die te sterk groeit voor zijn omgeving, is sterk terugsnoeien in de het vroege voorjaar.
Wil je de groei beperken, snoei dan in de zomer wanneer de struik of heester vol in blad staat en alvorens de wortels voedsel voor de winter opslaan of – bijvoorbeeld bij het verplanten – snoei de wortels in de winter.

Een voorbeeld: als een rozelaar onevenwichtig gegroeid is, zal de eerste impuls zijn om de scheuten die het sterkst groeien het diepst terugsnoeien. Fout dus, om de symmetrie te herstellen snoei je de zwakste takken sterk terug en reduceer de rest tot een derde. Het vergt wat durf om dit te doen, maar het resultaat zal een gezonde en evenwichtige struik zijn.
Wordt vervolgd.

read comments (1)

Zoals reeds geschreven organiseerde ‘Natuurpunt’ weer een grote tuinvogeltelling. Bij ons viel het in vergelijking met vorig jaar tegen: weinig vogels. Misschien waren we iets te laat uit de veren (pun intended), misschien komen er door het warme weer minder vogels in de tuin en is bijvoederen niet echt nodig.
Misschien is het een protestactie omdat de favoriete boom van de vogels, de Catalpa, is geveld.

Dus dit jaar geen roodborstjes, geen vinken, geen groenlingen. Wel de onvermijdelijke merels, die zijn nog altijd onverstoorbaar bezig onze gazon aan het omploegen, een grote zwerm spreeuwen die ons iedere dag een bezoekje brengt, 2 koolmezen, 2 Turkse tortels en wat mussen.

Hopelijk komen er wat meer verschillende gasten als onze tuin wat rijkelijker ‘aangekleed’ is, als de bomen en struiken wat groter zijn. Een koppel koolmezen zijn alvast het nestkastje aan het verkennen dat we van de Catalpa naar ons tuinhuisje verhuisden.

Binnen een paar weken zullen de resultaten bekend zijn en zullen we zien of er elders ook minder vogels zijn geteld dan in het recordjaar 2006.

read comments (0)

Mijn grootvader zei het reeds: “Goe gerief is de helft van het werk”. En gelijk had ie.
Vorige week kocht ik bij AVEVE een spiksplinternieuwe mestvork, ik had tot nu toe gewerkt met een afdankertje van iemands bedovergrootvader: volledige verroest en met een kromme tand.

Dus tijd voor iets degelijk en dat werd een mestvork van Polet. De firma Polet is in binnen- en buitenland gekend voor zijn kwaliteitsgereedschap en dat is ook aan deze mestvork te zien: een mooie steel van witte es en een stevige vork van gehard staal, het geheel ligt goed in de hand.

Een beetje banaal gereedschap denk je? Wel als je er ettelijke uren mee aan de slag moet (hier in de tuin om de gazon te ‘verluchten’ en om compost op de borders te gooien) is dit niet het geval.
Trouwens, vorige jaar stond in ‘Gardeners World’ een test van 4 blz. over 12 verschillende vorken…
Merk ook op hoe het gereedschap in verschillende landen een verschillende naam krijgt, wij spreken over mestvork, in Nederland wordt dit spitvork en Engeland ‘garden fork’. Dus wij Vlamingen zijn iets meer euh, down to earth…

read comments (0)

Onder de titel ‘Voeren en beloeren’ organiseert Natuurpunt volgend weekend, 3 en 4 februari, een nationale tuinvogeltelling.
Vorig jaar werden er 350.000 vogels in 8.100 tuinen geteld. Huismus was de nummer 1 van de talrijkste vogelsoorten, gevolgd door koolmees, merel, Turkse tortel en vink. De meest verspreide soort was de merel die in 97 op de 100 tuinen werd gespot. Het volledige verslag kan je downloaden op volgende link.

Heb je zelf een fotografisch geheugensteuntje nodig om de talrijkste tuinvogels te herkennen of wil je familie, vrienden en kennissen warm maken voor de telling: download dan de gratis folder met de 24 meest voorkomende vogelsoorten hier.

Uit deze tellingen blijkt het grote potentieel dat het cultuurlandschap heeft voor natuurwaarden. Tuinen en het platteland zijn weliswaar geen natuurgebieden met een uniek ecosysteem, maar algemeen verspreide vogel-, dier- en plantensoorten zijn voor hun overleving in natuurgebieden ook afhankelijk van het cultuurlandschap. Al zit die vink maar één of twee weken in je tuin, deze periode kan cruciaal zijn om te overleven. Iedere tuinbezitter kan soorten helpen die in aantal afnemen maar toch nog verspreid voorkomen. Help vogels door voedselaanbod, beschutting en nestgelegenheid te verbeteren.

read comments (0)

De remedies:

- met een mestvork het gazon goed verluchten, dus op regelmatige afstand de aangedrukte laag goed doorprikken. Een oersaai jobke dat heel wat tijd in beslag zal nemen, dus verstand op nul, iPod in de oren en vooruit met de geit.
- zoveel mogelijk mos wegharken
- met regen in aantocht eens goed met kalk rondgaan
- in de vroege lente een laagje compost vermengd met graszaad uitstrooien. De echt kale delen worden dan ook opnieuw ingezaaid. De strook die het meest schaduw krijgt, dicht bij de klimophaag, krijgt schaduwgraszaad, ik ben benieuwd wat dat gaat geven.
- mesten met Bio-gazon Azet
Dit is een meststof waar ik in onze vorige tuin heel goede resultaten mee haalde. Ik heb het in deze tuin nog niet gebruikt omdat Bio-gazon Azet nogal duur spul is en we hier toch een tamelijke oppervlakte gras hebben.
Even de site citeren:

Gazon-AZ is verrijkt met een speciaal soort bodemleven, de zogenaamde Mycorrhiza. Deze schimmels verbinden de plant en de bodem aan elkaar. ECOstyle heeft na intensief onderzoek een sporenvormende Mycorrhiza-soort gevonden en toegevoegd aan Gazon-AZ. De schimmel groeit door deling en boort zich door de bodem heen. Op deze manier neemt de schimmel uit de bodem vocht en mineralen op. Met de achterzijde is de schimmel in de wortel van de plant verankerd voor de opname van energie. De sapstroom van de plant wordt hiervoor gebruikt. In ruil voor een klein gedeelte van de energie die de plant uit de zon haalt, geeft de schimmel water en mineralen aan de plant.

Door deze samenwerking wordt het worteloppervlak vergroot met factor 10! De wortels van het gras groeien breder uit en dieper weg. Door dit vergrote worteloppervlak is het gras beter in staat voedingsstoffen uit de bodem te halen. Ook zorgt de schimmel ervoor dat andere plantensoorten zich niet goed kunnen vestigen, levert ze de stoffen die de directe omgeving van de wortel vrij houden van ziekteverwekkers en is het gras beter bestand tegen droogte en vorst.

Nou, gaan wij even een gave gazon krijgen zeg! (Bio-gazon Azet is een Nederlands product

Nou, gaan wij even een gave gazon krijgen zeg! (Bio-gazon Azet is een Nederlands product

- die engerlingen das een ander paar mouwen: nasty little buggers! De enige doeltreffende oplossing is een laag van 15 cm aarde afgraven in de zomer (in de winter zitten de larven dieper) en eventueel weer aanvullen met niet besmette grond. Dit is natuurlijk geen optie bij ons, dan moeten we weer met een schone lei beginnen.
Dus, zoals reeds beschreven in deze post, gaan we voor de natuurlijke bestrijdingsmethode van ‘Biocontrole Hellingman’. Daar de bodemtemperatuur niet onder de 12° mag dalen is dit iets voor eind mei.
We zijn benieuwd naar de resultaten en we’ll keep you posted!

read comments (0)

Zoals reeds gezegd ligt onze gazon er niet goed bij, veel mos, veel vraat door engerlingen en hier en daar hebben merels stukken omgewoeld.

Dus even kijken wat de oorzaken zijn:
1. veel mos, bruine plekken: waarschijnlijk een combinatie van slechte drainage en te weinig mest en kalk.
Toen we hier pas kwamen wonen bevond het gazon zich in een erbarmelijke toestand, het leek meer op een weide. Regelmatig maaien en bijmesten zorgde voor een aanzienlijke verbetering.
Maar dit jaar hebben we veel last van mos, tijdens het omspitten van de borders merkte ik dat de toplaag erg compact was, waarschijnlijk is men, zoals vaak gebeurt, tijdens het aanleggen van de tuin met zware graafmachines en bulldozers in de weer geweest waardoor de toplaag erg aangedrukt werd. Dit kan men oplossen door na de werken eens grondig te frezen, maar dat is in onze tuin waarschijnlijk niet gebeurd.

2. Engerlingen, dit blijkt een lastiger probleem te zijn. Op de forums van verschillende tuinsites staat het vol van de horrorverhalen: volledig vernietigde gazons, niet weg te krijgen enz.

Volgende keer de remedies.

read comments (0)

Bloembakken kunnen ook deze sombere dagen wat kleur op de vensterbak of het terras geven. Heel wat planten bloeien immers ook in de winter zoals verschillende hebesoorten, vibirnum, skimmia of erica.

Dan komt het erop aan verschillende planten te combineren met kleine groenblijvende plantjes die een attractief of contrasterend blad hebben zoals: Ajuga reptans of zennegroen, Choisya ternata ‘Sundance’, Euonymus, Hedera, Ophiopogon planiscapus, Polystichum setiferum. Als je plantjes kiest die niet te vlug groeien kun je een paar jaar geniet hebben van je wintergroene of winterbloeiende bloembak! Worden ze uiteindelijk toch te groot voor de bak, dan kunnen ze nog altijd in de volle grond worden geplant.
Een tip: als je zelf losse plantjes koopt en je bakken zelf vult, dan komt dit heel wat goedkoper uit dan voorgevulde bakken of manden in het tuincentrum.

Ook bloembollen kunnen nu nog in bloembakken geplant worden. Als je ze in verschillende lagen onder elkaar plaatst, bloeit er lange tijd altijd wel iets!

Hou er rekening mee dat je bakken vorstbestendig moeten zijn, als je geen (dure) vorstbestendige bakken wil aanschaffen: er bestaat een trukje om barsten te voorkomen. De binnenkant van de bak strijk je in met een rubbercoating (van Rubson bijvoorbeeld). Daardoor worden de terracotta containers nooit helemaal doordrongen van het vocht en is bij strenge vorst het gevaar op barsten veel minder.

Deze bloembak vulden we zelf met van links naar rechts: een kleinbladige Hebe met witte bloemetjes, een Euonymus fortunei ´Harlequin´of kardinaalshoed met een lichtgroen blad dat fel wit gevlamd is en een Leucothoe ‘Zeblid’ een heestertje wiens blaadjes in de winter vuurrood kleuren.

read comments (0)

Met het uitzonderlijk warme winterweer kriebelt het om in de tuin aan de slag te gaan, om met de grote schoonmaak te beginnen als het ware. Maar wacht, ook al was de gemiddelde temperatuur deze week 12 à 13 graden, het kan nog steeds erg koud worden en dan is het niet zo’n goed idee om nu al rozen en vlinderstruiken te snoeien of de gevallen bladeren uit de border te halen.
Enkel bij sommige vaste planten is het aangeraden om de verdroogde stengels weg te halen indien er zich reeds nieuwe scheuten vormen, bij het weghalen van de oude stengels zou je immers het frisse groen kunnen beschadigen.

Wat heb ik dan wel gedaan de afgelopen weekends?
Wieden, bijvoorbeeld. De kruidentuin was een ‘beetje’ overwoekerd en had dringend een schoonmaakbeurt nodig.
In de border hebben we ook reeds enkele planten verplaatst en met de storm die gisteren voorbij raasde in het vooruitzicht heb ik vorige week de bomen wat steviger verankerd.

We hebben ook onze houtvoorraad aangevuld zodat we weer een paar maand verder kunnen stoken in de open haard en vorig weekend heeft handige Hilde een overdekt voederplankje voor de vogels in elkaar getimmerd!! Samen met Sarah haalde ik enkele ingegraven potten met bloembollen boven, die staan nu in de woonkamer en zullen binnen 2-tal weken bloeien. Dan halen we nog een paar potten boven en zo zullen we gans de winter bloeiende narcissen en hyacinten in huis hebben.

read comments (0)

Dus, behalve in de vorige post beschreven gevallen, waarom zou men een boom snoeien?

Hij is te groot geworden. Ok, wat is te groot? Beter gezegd, voor de plaats waar de boom staat is hij te groot: te dicht bij de woning, te dicht bij de buren, te dicht bij de planten border waar ie alle zon wegneemt.
Moraal van het verhaal, bezint vooraleer gij begint.
Een typisch voorbeeld is het “halve berkensyndroom”. In de jaren zeventig, tachtig was het mode om drie berkjes in de voortuin te planten. Na tien, twintig jaar blijken die schattige berkjes uit de kluiten gewassen bomen van twintig meter hoog te zijn, die over de schutting van de buren hangen, die tegen het dak aanschuren enz. Via een “professional” wordt de kettingzaag bovengehaald en het resultaat is dan meestal een drietal stompen die na een paar jaar afsterven.
Kijk dus na hoe ver je van de scheidingslijn van de buren moet blijven, gaat de boom geen schaduw werpen in de tuin van de buren enz… Die kan veel ellende en uitgaven voorkomen.

Sommige bomen kunnen wat ouderdomskwaaltjes vertonen en dan is een verjongingssnoei aangewezen om een evenwichtige kruin te bekomen of te behouden. Kijk goed uit wie je hiervoor inschakelt, want er zijn veel “boomdokters” op pad die je boom onherroepelijk om zeep helpen.

Als een boom een gevaar wordt voor de woning of de openbare weg moet ie natuurlijk worden gerooid, zoals mijn schoonbroer Luc kan getuigen, voorkomen is beter dan puin ruimen..

Maar in de meeste gevallen geldt de regel: laat een volwassen boom met rust!!

read comments (1)

In de winter worden traditioneel veel bomen gekortwiekt. Men kan zich echter de vraag stellen, is dit altijd nodig?
Waarom zou men een boom snoeien?

Jonge bomen kan men een goed takkengestel geven om een evenwichtige kruin te bekomen. Elkaar kruisende en naar binnen groeiende takken worden daarom weggenomen. Een gulden regel hierbij: als een tak wegmoet, doe het dan zou vlug mogelijk dan is de wonde kleiner en verliest de boom minder energie bij het helen van die wonde.

Bij het verplanten van een boom kort men de takken ook wat in zodat ze meer in proportie zijn met het wortelsysteem dat bij het uitspitten van de wortelkluit ook wat verkleind wordt.

Vormsnoei: bij geknotte bomen worden in het vroege voorjaar alle takken weggenomen. Maar zoals jullie weten heb ik een gloeiende hekel aan al de eindeloze rijen bolboompjes. Als die catalpa’s en accacia’s, dakplatanen en leilinden: weg ermee. Ze getuigen van een door de tuinarchitect en tuincentrum opgelegde kneuterigheid die een kleinburgerlijke spruitjeslucht uitwasemt.

read comments (0)