Tuin aanleggen

Een maand geleden zag ik in ‘Eurotuin’ een folder liggen van de Vogelbescherming over het voederen van vogels. Bleek een folder te zijn van de Vogelbescherming Nederland in samenwerking met Vivara, een firma die o.a.. vogelvoeder verkoopt, zaadnetjes, vetbollen enz.

Groot was mijn verbazing toen ik las dat het goed en nuttig is om vogels het ganse jaar door te voeren! Dit is foute informatie die alleen tot doel heeft de verkoop van vogelvoeder te vergroten. In maart stopt men best met het voederen omdat de jongen (ook die van zangvogels) grootgebracht worden met rupsen, spinnen en insecten. Hun maag is op jonge leeftijd nog niet klaar om nootjes en vet te verteren. Dus bijvoederen in deze periode kan nefaste gevolgen hebben.

Ik schreef volgende mail naar ‘Vogelbescherming Vlaanderen vzw’:

Geachte,

Vorig weekend was ik in het tuincenter Eurotuin en zag daar naast vetbollen en zaadmixen een folder liggen “Meer vogels in uw tuin”.
Blijkt een uitgave van Vivara, een producent van vogelvoeders, in samenwerking met de Vogelbescherming Nederland.
In deze folder staan manifest foute beweringen, o.a.. in de rubriek ‘Wanneer voeren’: “Door het jaarrond voeren van vogels vergroot u in de wintermaanden de overlevingskans; daarnaast kunnen vogels in het voorjaar meer jongen groot brengen, kunnen zwakke vogels aansterken en hun legsel uitbroeden” enz.
Ik heb altijd geleerd, lang geleden in de ‘Wielewaal’ reeds, dat voederen alleen zin heeft in de koude wintermaanden en dat voederen van vet in de lente zelfs gevaarlijk voor de jongen kan zijn!

Onbegrijpelijk dat de Vogelbescherming Nederland voor de commercie haar naam verbind aan zo’n folder.
Misschien toch aangewezen om via uw kanalen een waarschuwing te lanceren zodat nietsvermoedende vogelamateurs te weten komen dat de info van de folder fout is.

Met vriendelijke groeten,

Meer dan een maand later kreeg ik het antwoord hieronder:

Beste Antoon,

Hartelijk dank voor uw mailtje. Vogelbescherming Vlaanderen heeft dezelfde mening als u ivm met het voederen van vogels. In bijlage bezorg ik u een folder waarin beschreven wordt wat wij de mensen aanraden wanneer zij vogels willen voeren.

Wij werken ook nauw samen met de firma Vivara en zij zijn ook op de hoogte van onze mening. In de toekomst zullen in tuincentra en andere winkels in Vlaanderen waar er producten verkocht worden van Vivara folders liggen van Vogelbescherming Vlaanderen i.p.v. Vogelbescherming Nederland. Wij kunnen uiteraard niet vermijden dat deze firma zelf ander informatie verspreidt. Zij baseren zich op een onderzoek dat gevoerd is in Engeland waaruit bleek dat het doorvoeren van vogels in lente en zomer geen nefaste gevolgen heeft. Naast dit ene item waarover we het oneens zijn, doet de firma Vivara heel wat goede zaken voor vogels en andere wilde dieren waardoor wij onze samenwerking verder uitbouwen.

Met vriendelijke groeten,
__________________________________________

Katrien Philips
Beleidsmedewerker
Dus we agree that we don’t agree. Of hoe de commercie toch onmisbaar blijkt te zijn bij vzw’s met nobele bedoelingen, zelfs als die samenwerking indruist tegen het basisprincipe van de vereniging: vogels beschermen.
De folder die Katrien Philips mailde neemt wel een duidelijk standpunt in: vogels voederen in de lente is not done!

read comments (2)

Met tuinboeken is het een beetje zoals met bladluizen, er komen er alsmaar bij en ze blijven maar komen.
En er zit spijtig genoeg ook veel junk bij, vooral de trendy ‘garden designers’ schrijven en fotograferen er lustig op los.
Het boek van Bart Hoes is een slag in het water die weinig rimpels zal veroorzaken. Het past perfect in de nieuwe trend van strakke tuinen, met veel verharding, veel hagen, veel geometrische vlakken maar weinig fantasie.

Veel foto’s en paar weinig zeggende maar hoogdravende teksten. Zelfs wie in dit soort tuinarchitectuur is geïnteresseerd komt hier niet aan zijn trekken want bij de foto’s wordt geen enkele plant vermeld.
Wat weer opvalt in deze dikwijls minimale tuinen is de onveranderlijkheid, het geheel is geschapen, heeft vorm gekregen en moet verder zo onderhouden worden.
Terwijl ik vind dat een tuin altijd een beetje ‘work in progress’ is: kleurschema’s aanpassen, worden struiken of bomen groter, dan pas je de afmeting of vorm van de borders of groene partijen aan.

Ik moet toegeven dat bij sommige modernistische woningen een strakke minimale tuin wel past, maar het is mijn ding niet.

“Tuinen, ontwerpen met gevoel en visie” door Bart Hoes,
ISBN 90 215 8055 1
€ 24,95

read comments (1)

Op één van mijn favorite tuinsites ‘Tuinadvies’, staat een interessant artikel over de effecten van deze warme winter op de planten. Uit de tuinpol van twee weken terug bleek dat negentig procent van de tuinliefhebbers een bloeivoorsprong in de tuin merkte dankzij de zachte winter.

Kurt Vossaert trok met een collega op onderzoek in provinciaal domein Het Leen te Eeklo. Sommige planten bloeien een maand vroeger dan normaal. Er zijn al volop wilgenkajes te zien, bij een ‘normale’ winter zou dit pas rond Pasen zijn.

Veel magnoliacultivars die gewoonlijk begin april beginnen bloeien staan nu reeds volop in bloei.

Madeliefjes zien we half april opduiken, in mijn gazon zijn ze nu reeds te vinden. Ik vrees dat de meeste paasbloemen tegen Pasen zullen zijn uitgebloeid.
Het volledige artikel kan je hier lezen.

Het is natuurlijk prettig zo vroeg op het jaar al veel bloemen in de tuin te hebben, maar vraag is of dit op lange termijn wel zo fraai is. Of zelfs op korte termijn, want als het zo doorgaat is in de vroege herfst alles uitgebloeid.

read comments (2)

Nog een kort berichtje over het gebruik van treinbilzen in de tuin. Nu zijn ze misschien een tikje uit de mode, maar in veel tuinen boorden ze een bloemperk af, bij rechthoekige vijvers onttrekken ze de rubberrand aan het oog enz.

Onlangs vond ik een berichtje dat het gebruik van deze balken ontraden wordt omdat ze geïmpregneerd zijn met creosotine. Een stof die het hout beschermd tegen rot en parasieten, maar die als ze in aanraking komt met de huid kankerverwekkend zou zijn. Dus bij het afboorden van perken, zelfs moestuinen is er niets aan de hand, creosotine wordt door de wortels van de planten niet opgenomen.

Het gebruik van de balken als zitbank of als het afboorden van de zandbak is echter uit den boze.

read comments (0)

Vorige week had ik het met vrienden over onze tuin en ik had het over vaste planten: grote hilariteit, dat kenden ze niet. Meteen werden er suggesties gedaan, zijn er ook losse planten, wandelende planten enz. Enfin goed gelachen.
Maar blijkt dat er toch veel verwarring bestaat over de naamgeving van de soorten tuinplanten. Ik zet de belangrijkste hier nog eens op een rijtje. En Sandra mocht je dit lezen je weet dat ik niet als een tuindummie beschouw!

Niet dat jullie ze allemaal bij naam moeten kennen, maar hier is de basisindeling van tuinplanten. Of zoals Dirk zo fraai zou zeggen: aha, het is een kwestie van nomenclatuur. Go figure.

Eenjarige planten: planten, die gedurende één groeiseizoen vanuit zaad opgroeien, vervolgens bloeien, zaad geven en afsterven!
Voorbeelden: petunia, verbena, goudbloem, papaver, stinkertje…

Tweejarige planten: zij worden gedurende het eerste groeiseizoen gezaaid; overwinteren meestal bovengronds met een bladrozet, om vervolgens in het voorjaar weer verder te groeien, bloem en zaad te geven en vervolgens af te sterven.
Voorbeelden: vingerhoedskruid, campanula, dianthus of duizendschoon

Bol- en knolgewassen: definitie van een bol: een bol is een verdikt stengeldeel (bolschijf), waarop bladachtige organen zijn ingeplant (rokken of schubben) met middenin veilig beschermd de jonge (bloem)knop.
definitie van een knol: een knol is een massieve verdikt onderaards stengeldeel, met de (jonge) knoppen aan de buitenkant.
Voorbeelden: bol: narcis, krokus, tulp, sneeuwklokje;
knol: pioen, dahlia

Vaste planten: zijn planten die elk jaar weer opnieuw uitlopen, groeien, bloeien, (meestal) zaad geven en (meestal) bovengronds afsterven. Zij hebben meestal holle stengels.
(Er zijn ook bladhoudende vaste planten).
Voorbeelden: hosta, ridderspoor, vrouwemantel

Losse planten: bestaan enkel in vrijdagavondgesprekken na het nuttigen van één of meerder raki’s. Zij planten zich dus gelukkig ook niet verder, tenzij ze weer opduiken na het nuttigen van nog meer raki’s.
Voorbeelden: zie hoeveelheid raki

Struiken of heesters: is een houtige plant, die zich onmiddellijk boven of reeds in de grond vertakt in een aantal takken, die meer of minder dik kunnen worden. Er wordt dus geen echte stam gevormd. Struiken worden daardoor niet zo hoog als vele boomsoorten. De grens is ongeveer 4 à 5 meter. Struiken hebben meestal een volle stengel.
Voorbeelden. Ribes, forsytia, viburnum, rozen

Bomen: over de definitie van een boom bestaat geen eensgezindheid. Meestal gaat het om planten, houtachtig die één of meerdere stammen hebben en die een hoogte hebben van meer dan 4 meter.

read comments (0)

Helleborussen zijn in feite bosplanten en zij groeien het best op een licht beschaduwde plaats, onder hoge, bladverliezende bomen of grote struiken. Ze vragen een humusachtige grond, vooraleer te planten of te zaaien goed wat compost in de grond verwerken.

Het is een plant die niet van wind en tocht houdt.
Dus zet ze op beschutte plaatsen.

Pas geplante exemplaren komen maar langzaam op gang, maar eenmaal ze goed in de groei zijn, kunnen ze heel lang op dezelfde plaats blijven. Ze worden elk jaar mooier, groter en bloeien rijker.

Vermeerderen doe je best door te zaaien, soms gebeurt dat spontaan: rondom de plant zijn dan in de herfst de zaailingen te vinden. Je kunt zaaien in juni in potjes die buiten staan en vochtig gehouden worden. Uitdroging vermijden, dus niet in de volle zon plaatsen.

Scheuren kan ook bij oudere planten, maar is risicovol, de gescheurde delen slaan niet altijd aan.

read comments (0)

Helleborus is een echte winterbloeier en kan nu in deze sombere dagen, ondanks het feit dat februari de korste maand is lijkt ze het langst te duren, wat extra kleur in de border brengen. De enige Helleborus die in onze border staat is de Helleborus foetidus, ook wel stinkend nieskruid genoemd. De naam komt van de eigenaardige ‘geur’ die de wortels verspreiden, de bloemen zelf ruiken niet. Deze soort brachten we mee uit onze vorige tuin waar ze het heel goed deed.

Helleborus foetidius

Een paar weken geleden waren in een tuincentrum op zoek naar een paar andere soorten, maar we schrokken we een beetje van de prijs voor planten die reeds bloemen droegen: tussen 4 en 15 euro! Nu moe, ik ben normaal gesproken geen zuinige Charel, maar 30 – 40 euro neertellen voor 4 vaste planten is toch wel heftig.

Dus deed ik eens navraag op het tuinforum van Tuinadvies met de vraag of er iemand Helleborussen had tegen schappelijke prijzen. Een paar uur later kreeg ik een berichtje van Roger die meer dan 150 Helleborussen (orientalis)in zijn tuin staan heeft… Hij doet er een paar weg tegen 1 euro de plant!

Helleborus orientalis

Daar zeggen we natuurlijk niet nee tegen. Dus vorig weekend naar Roger: heeft ie me daar een hoop Helleborussen staan! Roger is imker en zijn bijenvolken profiteren van de vroege bloei van de Helleborussen.
Ik kreeg 6 bloeiende Helleborus orientalis mee, die nu reeds staan te pronken in onze borders. Als bonus gaf Roger me ook een 20-tal stekjes van 1 jaar. Dus binnen een jaar of twee zal Helleborus prominent aanwezig zijn in de winterborders!
Volgende keer iets meer over staanplaats, meerderen enz.

read comments (2)

Lijkt misschien wat drastisch, maar kan een goede oplossing zijn als je bijvoorbeeld een appelboom hebt die wel erg groot geworden is of die veel groei maar weinig fruit geeft.

Zo ga je te werk: graaf een greppel (ongeveer een spade breed en 30 cm diep) rond de boom, de diameter van de cirkel is natuurlijk afhankelijk van de de grootte van de kruin en de boom. Steek de wortels in de greppel af. Door de wortels in te korten, verminder je de energie die in wortels opgeslagen is voor de lentegroei, zonder dat je bloei en de fruitvorming hindert.

Sommige hagen, bijvoorbeeld liguster, groeien enorm snel en kunnen heel wat vocht opsouperen, van borders bijvoorbeeld. Dan is het een goed idee om in de winter met een spade de wortels in te korten, zo verminder je de voedselopslag van de wortels, zodat in de lente de groeikracht van de haag ingeperkt wordt. Dat betekent meteen ook minder scheerwerk )

Dit postje sluit de theoriestukjes over snoeien af, vanaf begin volgende maand pakken we het concreet aan.

read comments (1)

De algemene regel: struiken die bloeien in de eerste helft van het jaar, doen dat op hout dat zich het jaar daarvoor gevormd heeft. Dit betekent dat voor een goede bloei volgend jaar je onmiddellijk na de bloei moet snoeien, bijv. Forsythia en Ribes

Het omgekeerde is waar voor planten die in de tweede helft van het jaar bloeien. Zij vormen knoppen op de nieuwe scheuten en bloeien dus op nieuw hout. Hier snoeit je in de dus winter of in het voorjaar, hoe meer nieuwe scheuten hoe meer bloemen.
Voorbeelden hier: Buddleja davidii, rozen enz.

Sommige planten hoeven helemaal niet gesnoeid te worden, zoals Rhododendron en Sering. Enkel als ze te groot worden zet men de schaar of de zaag erin.

read comments (0)

Een gezonde struik of boom heeft twee hormonen die de groei regelen.

Auxine wordt aangemaakt door de bladeren en de knoppen.
Cytokinine is een product van de wortels.

Sterke groei aan de top van een scheut zal de knopvorming remmen op de stengel daaronder.
Als je de hoofdtak van een boom snoeit neem je auxinesignaal weg en een massa knoppen daaronder zullen ontluiken. Het beste voorbeeld hiervan is de snoei van een haag, laat je die ongesnoeid dan wordt ze sprieterig en onregelmatig in groei. Bij regelmatige snoei wordt de haag weelderig en vol. Alle knoppen zijn dan ontloken.

Auxines gaan naar de toppen van de wortels waar ze de groei van de wortels beperken, maar waar ze ook vernietigd worden.
Cytokinine wordt geproduceerd aan de top van de wortel, die veel meer groeikracht heeft dan de laterale wortels. Het signaal van de cytokinine gaat naar de top van de takscheuten, waar de groei wordt gelimiteerd maar waar het hormoon ook wordt vernietigd. Op die manier wordt de groei van de boom gereguleerd en ontstaat er een delicaat evenwicht tussen het wortelsysteem en de kruin.

Een praktisch voorbeeld: als je een haag of struik wilt verjongen, dus sterke groei van nieuwe jonge scheuten wilt bevorderen: snoeien in de winter. Wil je een frisse gelijkmatige groei bevorderen, snoei in de zomer.
Wordt vervolgd

read comments (1)