Tuin aanleggen

Eind oktober merkte ik op dat onze Catalpa schimmel op de stam had (zie archief oktober), die situatie is ondertussen veel verbeterd door het aanbrengen (schrobben) van een schimmelwerend middel. Bij het zoeken naar een oplossing voor de schimmel, vond ik een zeer interessanten site over bomen: boomverzorging.

Paul C. Luttik en zijn team zijn actief op volgende terreinen:
- boominventarisatie en beheersplanning.
- ondersteuning van boompatrimonium.
- gedegen aanplant van bomen; van zaad tot kleine monumenten.
- opvolging van aangeplante bomen.
- kroonverzorging alle leeftijden.
- mismeesterde bomen corrigeren en
- ondersteunen (na bvb. kandelaberen of “vormsnoei”).
- ziektes determineren en tegenwerken.
- waardebepaling en taxaties van bomen.
- bodemverbetering en verluchting.
- werfbegeleiding en vorming

De filosofie van deze mensen is heel eenvoudig: laat een boom groeien zoals ie is en vermink hem niet door overbodige vormsnoei.
De site zijn heel wat voorbeelden te vinden hoe het niet moet: Telenet die sleuven voor de kabel trekt vlakbij een rij bomen op 1 meter van de stam, dus wortelbeschadiging onvermijdelijk. Gevolg twee jaar na de werken zijn heel wat bomen aan het afsterven.

Bomen die op werven nauwelijks beschermd worden.

Een van de pijnlijkste voorbeelden vinden we in Gent op de Korenmarkt, vlakbij de Hema. Ik geef na de foto de bijhorende tekst van Paul C. Luttik integraal weer.

Pleinmeubilair

Elk jaar worden deze eiken samen met honderden andere stadbomen, nodeloos aan hun bovenste levenssysteem “verzorgd”, vaag heeft men ergens een gevoel van “groene meerwaarde” die moet worden “onderhouden”. Indien men zo blijft weigeren de spelregels van deze organismen te respecteren (zie ignorance) dan kost dit op termijn inderdaad veel “groen” geld.
De eiken op deze foto zullen zich nooit kunnen ontwikkelen en dus ook geen echte meerwaarde geven aangezien ze nu al verzwakt en kwijnend het bewijs leveren dat dit systeem niet werkt.
Oplossing: pak het vakkundig in de diepte en de breedte aan om zo een blijvend voorbeeld te worden van het juiste groenbeleid en laat zo een paar sterke beelden na voor de kuierende achterkleinkinderen.

Er is nog veel werk aan de winkel, ook in de bewustwording van de groendiensten om het schaarse groen in onze steden op een adequate manier aan te pakken.

read comments (0)

Nu we toch bezig zijn over vogels, gisteren kreeg ik een interessant boekje over zangvogels in handen.

In de tuin kunnen we nu veel vogels zien aan de voederplaats, maar buiten kunnen we ze natuurlijk ook horen. Iedereen kent het zenuwachtig getjilp van mussen, het herkenbare wijsje van de merel (de visuele geluidsgolven sieren trouwens het hoesje van de recentste cd van Kate Bush) of de vink, maar hoe klinkt een Vlaamse gaai of een groenling? Wel dit boekje met cd geeft hier een antwoord op.

Het zal natuurlijk wat oefening en een paar luistersessies vergen om het gezang van de minder bekende zangvogels te herkennen. Er staan zo maar eventjes 80 tracks op de cd zodat alle bekende zangvogels van onze contreien de revue passeren.

Maar ook het boekje is de moeite: iedere vogel krijgt een duidelijke foto, meestal van het mannetje omdat die mooier zijn . Een korte inleiding legt de functie van het gezang (territoriumen en wijfjes lokken)uit, hoe men vogelstemmen kan leren herkennen enz.

Verder krijgt iedere vogel een beschrijving over het uiterlijk, de stem, de levenswijze en waar de vogel voorkomt.
Door de mooie foto’s, de heldere beschrijving en de vele geluidfragmenten op de cd is deze uitgaven een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in de vogels in zijn of haar tuin!
Het boekje is bij Azur te bestellen.

read comments (0)

Natuurpunt organiseerde vorig weekend weer, voor de zesde keer reeds, de grote vogeltelling Voeren & Beloeren. Duizenden mensen observeerden de vogels in hun tuin rond de voederplaatsen. Het telweekend is een onderzoeksproject dat informatie oplevert over de variatie en evolutie aan vogelsoorten in tuinen.

Dit jaar werden gemiddeld 43 vogels per tuin geteld, een ferme stijging tegenover 31 vorig jaar. Het is niet zo dat er dit jaar plots meer vogels zijn, maar door de koude van de laatste weken komen ze meer voedsel in de tuin zoeken.
Ik telde er 22, niet bijster veel, maar dat komt omdat de tuin nog vrij kaal is. Met meer dicht struikgewas en een paar grotere bomen in onze tuin zullen we ongetwijfeld meer vogels kunnen lokken.

De top vijf van vorig jaar was: huismus, turkse tortel, merel, koolmees en pimpelmees.
Resultaten voor dit jaar worden rond 20 februari verwacht op de site van Natuurpunt.

read comments (0)

Ik zal elke maand wat tips geven wat over snoeien, dit blijkt bij veel (beginnende) tuiniers een heikel punt. Wanneer mag wat worden gesnoeid. Men vraagt: wanneeer mag mijn clematis worden gesnoeid of de hydrangea’s, dan vraag ik: welke clematis of welke hydrangea, want ook binnen de soort zijn enorme verschillen in hoe te snoeien en wanneer.

Nu concreet voor februari: makkelijk, dan snoei ik nog niet. Veel te koud voor de struiken en bomen en voor mij! Een paar uitzonderingen: indien je een druivelaar hebt, nu is het moment om te snoeien, de sapstroom komt immers heel vroeg op gang en als je in maart nog moet snoeien loopt je kans dat de druiverlaar doodbloedt. Ook (knot)wilgen moeten nu gesnoeid worden.

Toch een opmerking, de steeds warmere winters, dit jaar zal misschien een uitzondering zijn, vervroegen de sapstroom en het knoppen van de planten. Dus kan, na een ‘warme’ winter, het snoeien best wat vroeger gebeuren dan gebruikelijk. Maar daar het nu nog altijd vrij koud is: wachten.

Laat ook de stelen en bladeren van de vaste planten nog wat met rust, zij bieden bescherming tegen de koude en het afgestorven plantmateriaal dat op de grond valt krijgt meer kans om te verteren en verbetert de grondconditie

read comments (2)

Op de zeer informatieve site van Hofmeesters vond ik het antwoord op een raadsel van vorige zomer. Midden de maand juni zat onze tuin, vooral het gazon, vol kleine kevers, moeilijk te schatten hoeveel, ik denk vele duizenden. Ze leken op meikevers, maar kleiner en iets lichter van kleur en de meeste waren dapper aan het copuleren. We hadden geen flauw idee waar ze vandaag kwamen.

Merels en spreeuwen richtten een ware slachting aan, maar konden de overvloed niet aan, er waren gewoonweg teveel kevers. Na een week waren ze bijna allemaal verdwenen. Na wat opzoekingen kwamen we erachter dat het om, een zeer toepasselijke naam, junikevers (Amphimallon sostitialis) ging.

De larven, engerlingen genaamd, voeden zich met de wortels van gras. De zoden komen los te liggen, hierdoor krijgt het gazon her en der verdroogde, dode, gele of zelfs open plekken. De larven blijven zich voeden tot midden oktober. Zodra de temperatuur in het najaar begint te dalen, verhuist het grootste gedeelte van de larven naar diepere grondlagen om te overwinteren. Als de temperatuur in het voorjaar stijgt, beginnen de engerlingen weer met aan de wortelvraat .

De keverlarven verpoppen en komen in juni als volwassen kevers tevoorschijn, ze paren en de wijfje leggen de eitjes op 10 – 15 cm diepte.

Toen we hier in november 2004 kwamen wonen zag het gras er verschrikkelijk uit, kale plekken die door merels (op zoek naar de larven) omgewoeld waren en gele plekken. Door bij te zaaien, te mesten en regelmatig te maaien is de situatie veel verbeterd. Ik ben benieuwd of we in juni opnieuw veel kevers zullen hebben. Op verschillende tuinforums komt het onderwerp aan bod, in sommige streken is het zelfs een echte plaag. De larven zij moeilijk te bestrijden tenzij met insecticiden, dat doen we niet omdat dit niet goed is voor vogels.

read comments (1)

Viburnum tinus is een groenblijvende struik met leerachtige bladeren tussen 3 en 10 cm groot.

Hij krijgt veel trossen wit-roze bloemetjes, die later blauwe bessen worden en hij bloeit tussen oktober en februari, een van de weinige struiken die voluit in de winter bloeien. De struik, inheems in het Middellandse- Zeegebied, maar ondertussen goed winterhard gekweekt, kan in de volle grond ongeveer 4 meter hoog en even breed worden.

Dit is een heester waar de laatste tijd een beetje denigrerend over geschreven wordt, maar laat je daardoor niet misleiden, het is een zeer attractieve plant die het prima doet in de border, om de winter wat meer groen en kleur te geven.

read comments (0)

Door de aanhoudende koude van de laatste dagen kunnen de vogels best wat extra voeding gebruiken, tijdens vorstperiodes verbruiken ze sneller hun vetreserves om hun lichaamstemperatuur op peil te houden. Bovendien zijn de dagen korter om voedsel bijeen te zoeken.

Wij hebben al een tijdje 2 voederplaatsen in onze tuin. In onze catalpa hebben we een aantal vetbolletjes opgehangen en die worden druk bezocht door koolmezen en pimpelmezen.

Naast de boom staat een voedertafeltje met zaadjes en broodkruimels. Daar niet alle vogels op een voedertafel willen eten hebben we in onze border een plaats vrijgehouden voor een groot stuk leisteen waarop we voedsel plaatsen.
Naast mezen zien we vooral merels, spreeuwen, roodborstjes, lijsters en af en toe een houtduif. Mussen hebben we deze winter nog niet gezien. Vorige jaar waren er een paar, nu geen enkele. De reden???

Voor het voederen van vogels gelden een paar vuistregels:
- geen wit brood, dit bevat niet genoeg energie en kan de vogels een ‘vals’ voldaanheidsgevoel geven
- maak de voederplaats regelmatig schoon met heet water, de uitwerpselen van vogels kunnen schadelijke bacteriën bevatten o.a. salmonella
- let op voor katten, plaats de voedertafel om minimum 1,5 m hoogte
- geef ook niet teveel, voedsel dat blijft liggen kan bederven en ratten aantrekken.

read comments (0)

Vandaag nog verder gegoogled op ‘tuinarchitectuur’: het niveau blijft bedroevend laag. Een verdere bespreking van alle foto’s die ik verzamelde zou even saai worden als de ontwerpen en foto’s zelf. Daarom laat ik me meeste beelden voor zichzelf spreken, met hier en daar een korte commentaar.
Nog een tip voor de tuinontwerpers, koop een goed digitaal toestel of neem een goede fotograaf onder de arm.

Dit zou ik als tuinarchitect niet op mijn site durven zetten.

Het Mallorca van de lage landen…

Ik dacht eerst dat het om een zwembad ging, maar de tuindesigner noemt het zelf ‘de verhoogde tuin’.

Op de website staat naast deze foto: Tuinaanleg xxxxx helpt u bij het verwezenlijken van uw droomtuin.
Nou moe!

De meeste tuinontwerpers maken een onderscheid tussen ’strakke tuinen’ en ‘vrije tuinen’. De ’strakke tuinen’ zijn blijkbaar in de mode, geef mij maar een ‘vrije tuin’ (domme naam als je het mij vraagt) met een gebalanseerde mengeling van borders, gras, verharding, vaste planten, bomen, struiken, groenblijvend en bladverliezend. Voor mij is kleur in een tuin heel belangrijk en dat mis ik in de meeste ‘hedendaagse’ ontwerpen, die enkel een variatie van groen kennen.

read comments (2)

Laten we op hetzelfde elan verder gaan en een foto bekijken van dezelfde site:

We zien hier weerom dezelfde buxusbollen, kleine vierkante grasveldjes. Maar het klinkerpad eindigt hier bruusk op een pleintje van blauwe hardsteen (?), als een tang op een varken. Merk ook rechts de piédestal op, hier moet misschien nog een palmier op komen te staan?? Of een bronzen beeldje?? Of??? Anyway dit is een absurde foto, net zoals de voorgaande foto: Ceci est un jardin.

Iets helemaal anders nu, een lange smalle tuin (7 x 35 m) werd helemaal opnieuw aangelegd.
De eerste foto is van mei vlak na het aanleggen van de tuin, de tweede van is van september.

Eerste vaststelling: hier is toch al iets meer groen te bespeuren, nog altijd geen bloemen. Het valt hier wel op dat deze mensen een grote behoefte aan terrasruimte hebben, een terras vooraan èn achteraan de tuin!
OK, onze parameters:
Schoonheid: hier zijn die schattige bolletjes weer! Het visgraatje in de bestrating is wel ok, van de rare draai in het parcours van de tuin word ik dan weer een beetje duizelig. Het tuinhuisje achteraan de tuin met een blinde ‘muur’ is dan weer spuuglelijk. En wat te denken van het opgehoogde vijvertje in de vorm van een trapezium, mèt kromme zijde? Brrrr.

Het aspect stevigheid lijkt wel in orde, hier is zodanig veel steen gebruikt dat het zaakje nog wel een tijdje zal meegaan.

Over de bruikbaarheid: als je graag een terrasje doet, dit is the place to be! Onderhoud valt reuze mee, enkel wat struiken snoeien en de grasmachine over het gazonnetje duwen.

read comments (0)

Met de wetenschap van de vorige blog in mind: tuinarchitectuur geeft binnen de grenzen van een omsloten terrein structuur, vorm aan het terrein en zoekt een compromis tussen schoonheid, stevigheid en bruikbaarheid, heb ik op ‘tuinarchitectuur’ gegoogled in Vlaanderen en Nederland.

De resultaten waren bedroevend: zowel voor de websites zelf (een tuinarchitect zou toch ook een beetje designer mogen zijn) als voor de gerealiseerde projecten.
Over de websites zelf gaan we het kort houden: hier is nog veel werk aan de winkel, sommige zijn zelfs anti-reclame.
De inhoud wil ik uitgebreider bespreken aan de hand van foto’s van gerealiseerde projecten. Je denkt misschien dat ik banale of ronduit domme foto’s heb uitgezocht, maar dat is niet zo. Au contraire, een heleboel foto’s zijn zo wazig, slecht gekadreerd of slecht belicht dat ze niet in aanmerking kwamen om hier te bespreken, er is immers bijna niets op te zien.

Een eerste vaststelling: voor de meeste tuinarchitecten is architectuur belangrijker dan tuin. Ik vond veel structuren en steen, grind en hout en verbazingwekkend weinig planten en bijna geen bloemen.
Een voorbeeld

Een illustratie van de buxusbolletjes rage, zullen we nog tegenkomen! Wat voor een kneuterig gedoe is me dat hier. Bolletjes, vierkantjes, wit (!) grind, een klinkerpadje, een haagje en wat grasveldjes.
Schoonheid: ik weet het hier valt over te discussiëren, sommige mensen horen graag Danna Winner, anderen vinden Celine Dion een diva, soit we gaan hier geen woorden aan vuil maken.

Stevigheid: als de klinkers goed gelegd zijn zal het padje wel even meegaan, de kiezels zijn beslist niet te onderhouden, ze zullen groen worden van de algen, er komen bladeren en aarde tussen, met andere woorden dit wordt een zootje.

Bruikbaarheid: aan de haagjes en buxusbollen en grasveldjes zal veel onderhoud zijn. Dus erg bruikbaar is dit niet tenzij voor de tuinarchitect die hier misschien een onderhoudscontract uit de wacht sleept.

Volgende keer bekijken we nog wat foto’s…

read comments (0)